تعامل نَقل و نَقش در قهوه خانه های ایرانی

Authors

  • سکینه خاتون محمودی دانشجوی دکترای پژوهش هنر و عضو هیئت علمی گروه صنایع دستی دانشگاه زابل
  • مرضیه قاسمی دانشجوی دکترای پژوهش هنر و عضو هیئت علمی گروه صنایع دستی دانشگاه زابل
Abstract:

قهوه ­خانه ­ی ایرانی از جمله مکان­ هایی است که در زمان­ های نه چندان دور، بنا به جایگاه خاصّ اجتماعی و فرهنگی خود، نقش بسیار مهمّی را در ایجاد ارتباط بیشتر بین هنرهای نَقّالی (نَقل) و نقاشی (نَقش) ایفا نموده­ است. این پیوند هنری به ویژه پس از دوران قاجار در قهوه­خانه­ها نمود بیشتری یافته، به گونه­ای که تأثیر بسیاری از روایت­های پهلوانی و دینی را بر تابلوهای نقاشی قهوه­خانه­ای می­توان مشاهده کرد. روایاتی که گاه همراه با ذوقیات و بدیهه­گویی­ نَقّالان بوده و به همان شیوه و حتّی با اغراق فراوان­تری در تابلوهای نقاشی نمود یافته­ است. در این تحقیق که به شیوۀ توصیفی و تحلیلی صورت پذیرفته، تعدادی ازآثار نقاشان مشهور قهوه­خانه­ای در فاصله زمانی پایان دورۀ قاجاریه تا پایان دورۀ پهلوی، مورد بررسی قرار گرفته و سعی گردیده تا به مهم­ترین سؤالات این پژوهش، یعنی: روایت­های نَقّالان قهوه­خانه­ای چه تأثیراتی بر شیوۀ نقاشی نقاشان قهوه­خانه­ای داشته است؟ و چه پیوندهایی  میان این هنرها با فضای قهوه­خانه وجود دارد؟ پرداخته شود. نتیجۀ این پژوهش نشان از تأثیر مستقیم روایت­های نَقّالی بر نقاشی قهوه­خانه­ای دارد. تأثیری که زمینۀ خیالی­نگاری و عامیانه­تر شدن این تابلوهای نقاشی را فراهم نموده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش و عملکرد قهوه خانه های تهران در دوره قاجار

تاریخ قهوه خانه در تهران از زمان روی کارآمدن حکومت قاجار در ایران آغازشد و در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به اوج شکوه و اعتبار رسید. قهوه خانه های این دوره با کمی تغییر ادامه دهنده فعالیت های قهوه خانه های دوره های پیشین بودند؛ اگرچه برخی از فعالیت های قبلی آن ها از بین رفت و برخی از فعالیت ها اضافه گشت. این مقاله سعی دارد تا به تاریخچه مصرف چای در ایران، بررسی قهوه خانه های تهران و محل قرار...

full text

نقد ادبی در قهوه خانه های عصر صفوی

نقد ادبی به معنای امروزی آن عمدتاً برآمده از فکر و فرهنگ مغرب زمین است امّا این به آن معنا نیست که در فرهنگ و تاریخِ ادب فارسی، ما نقد ادبی نداشته­ ایم. دورۀ صفوی به لحاظ نقد ادبی و بررسی و دقّت­ های موشکافانه آثار شعری، یکی از درخشان‌ترین دوره­ های نقد ادبی تاریخ ادب فارسی است. معناگرایی و تلاش برای یافتن مضمون تازه، مهم­ ترین شاخصه نقد ادبی این عصر و دقّت نظر در مباحث تأثیر و تأثر شاعران از هم دیگ...

full text

تحلیل معنایی جلوه های بصری نور در تعامل حکمت خالده و معماری و شهرسازی ایرانی؛ نمونه موردی: محلات و خانه های ایرانی

ما در عصر بصری زندگی می­کنیم که تصویر معماری بخشی از آن است. شکل و خاصیت نمادین نور از ذهن خیال­پرداز انسان سرچشمه می‌گیرد. نور رجحانی آشکار بر تاریکی دارد. هستی، نور محض است؛ و نیستی، ظلمت و تاریکی محض. هنگامی که تاریکی و روشنایی به حداکثر شدت خود برسند و نیم­سایه‌ها حذف یا بی­اهمیت شوند، فضای مثبت و منفی ایجاد می‌شود. در طول روز، نور طبیعی خصوصیت های ظاهری نواحی داخلی را شکل می­دهد و به این ص...

full text

بررسی نمادهای تصویری هنر شیعی در نقاشی قهوه  خانه ای

نقاشی قهوه خانه ای از جمله هنرهایی است که از بطن جامعه و توسط نقاشان مکتب ندیده ای بوجود آمد که هر کدام از آن ها در حرفه های مختلف مثل کاشی سازی، گچ بری، و... فعالیت می کردند. در این نوع نقاشی شاهد مضامین مذهبی و غیر مذهبی هستیم که بدون تکلف و در نهایت سادگی به تصویر کشیده شده اند. در قهوه خانه ها نقالانی حضور داشتند که به بیان داستان های مذهبی، ملی و حماسی می پرداختند، نقاشان قهوه خانه ای متأث...

full text

بررسی نمادهای تصویری هنر شیعی در نقاشی قهوه  خانه ای

نقاشی قهوه خانه ای از جمله هنرهایی است که از بطن جامعه و توسط نقاشان مکتب ندیده ای بوجود آمد که هر کدام از آن ها در حرفه های مختلف مثل کاشی سازی، گچ بری، و... فعالیت می کردند. در این نوع نقاشی شاهد مضامین مذهبی و غیر مذهبی هستیم که بدون تکلف و در نهایت سادگی به تصویر کشیده شده اند. در قهوه خانه ها نقالانی حضور داشتند که به بیان داستان های مذهبی، ملی و حماسی می پرداختند، نقاشان قهوه خانه ای متأث...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 3

pages  1- 21

publication date 2012-07-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023